Tấn Tuyên Đế Bạn đang xem: tư mã ý là ai
| |
---|---|
![]() Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế- Tư Mã Ý
| |
Tên | |
Tự | Trọng Đạt (仲達) |
Thông tin tưởng chung
| |
Thế lực | Tào Ngụy |
Chức vụ | Thái phó |
Sinh | 179 Ôn, Tiêu Tác, Hà Nam (Trung Quốc) |
Mất | 7 mon 9, 251 |
Miếu hiệu | Cao Tổ(晋高祖) |
Thụy hiệu | Tuyên Hoàng Đế (宣皇帝) |
Tư Mã Ý (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 mon 9, 251), biểu tự động Trọng Đạt (仲達), là mái ấm chủ yếu trị, mái ấm quân sự chiến lược đáp ứng nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc vô lịch sử vẻ vang Trung Quốc. Ông cũng chính là người bịa hệ thống móng mang đến mái ấm Tây Tấn thay cho thế mái ấm Nguỵ.
Ông với công rộng lớn bảo đảm an toàn được Tào Ngụy trước những cuộc Bắc trị của Gia Cát Lượng. Sau một khoảng chừng thời hạn lâu năm nhẫn nhịn Tào Sảng nhằm hóng thời cơ, ông tiếp tục tổ chức một cuộc lật ụp ngoạn mục vô năm 249, khiến cho nhà vua Nguỵ chỉ với tồn bên trên trên lý thuyết. Từ cơ địa điểm quyền lực tối cao nhất của ông vô triều đình mái ấm Ngụy tiếp tục nối tiếp được gửi phú mang đến nhì con cái ông là Tư Mã Sư và Tư Mã Chiêu cầm quyền lực tối cao thực tiễn ở trong phòng Ngụy, tạo ra nền móng mang đến con cháu của ông là Tư Mã Viêm soán mái nhà Ngụy, xây dựng mái ấm Tấn, thống nhất Trung Hoa, kết thúc thời kỳ Tam Quốc.
Sau Khi mái ấm Tấn xây dựng, Tư Mã Ý và đã được con cháu bản thân truy tôn thụy hiệu là Tuyên hoàng đế (宣皇帝), miếu hiệu là Cao Tổ (高祖), nên còn được gọi là Tấn Cao Tổ (晉高祖) hoặc Tấn Tuyên Đế (晋宣帝).
Thiếu thời[sửa | sửa mã nguồn]
Gia tộc Tư Mã tự động cho chính bản thân mình là con cái con cháu của Cao Dương, hậu duệ của Trùng Lê, hạ quan liêu Chúc Dung. Từ thời viễn cổ cho tới triều Thương đều lưu giữ chức Hạ quan liêu. Đến thời mái ấm Chu, Hạ quan liêu thay đổi trở thành Tư Mã. Thời vua Chu Tuyên vương vãi, tiên tổ Trình Bác Hưu Phụ với công bình toan Từ Châu nhưng mà phong chúng ta Tư Mã trở thành quý tộc. Đời loại 12, Tư Mã Ngang theo dõi Hạng Vũ khử Tần, được ban tước đoạt Ân vương vãi, đóng góp đô ở quận thủ đô hà nội. Thời mái ấm Hán, gia tộc Tư Mã đời đời kiếp kiếp đều ở phía trên.
Cha Tư Mã Ý là Tư Mã Phòng (司馬防), u là Kỳ Đình (奇庭). mái ấm ông với tám người đàn ông. Mỗi người đều sở hữu một hiệu kết cổ động bằng văn bản Đạt. Do cơ, bằng hữu chúng ta đều được gọi công cộng là Tư Mã Bát Đạt (司馬八達). Đây là 1 thuật ngữ nhằm tỏ lòng kính trọng, vì chưng những group tám anh hùng tài năng không giống trong những thời kỳ trước đều và đã được gọi Theo phong cách này.[1]
Gia đình Tư Mã Ý thuở đầu sinh sống bên trên kinh thành Lạc Dương. Khi Đổng Trác tàn phá huỷ Lạc Dương và dời đô cho tới Trường An, anh trai Tư Mã Ý là Tư Mã Lãng tiếp tục dẫn mái ấm gia đình về quê cũ ở Huyện Ôn và tiếp sau đó Dự kiến rằng điểm ấy tiếp tục phát triển thành mặt trận nên nối tiếp gửi về Lê Dương (黎陽).
Năm 194, Khi Tào Tháo tiến công nhau với Lưu Bị, Tư Mã Ý lại đem mái ấm gia đình về Ôn thị trấn.[2]
Dưới trướng Tào Tháo[sửa | sửa mã nguồn]
Những vẹn toàn nhân nói tới việc Tư Mã Ý đáp ứng bên dưới trướng Tào Tháo với khác lạ, tuy nhiên ông tiếp tục đồng ý công tác trước tiên vô phe Tào Tháo ở tuổi tác phụ vương mươi. Theo Tấn thư, Tư Mã Ý rằng mái ấm Hán tiếp tục nhanh gọn lẹ kết thúc, và ko thấy với mô tơ thâm nhập phe Tào, vốn liếng đã sở hữu quyền trấn áp của Nhà Hán. Ông tiếp tục kể từ chối những lời nói mời mọc của Tào Tháo, viện cớ bản thân hiện giờ đang bị bệnh dịch. Tào Tháo ko tin tưởng nguyên do này, và phái người cho tới mái ấm ông vô đêm tối nhằm đánh giá. sành trước điều này, Tư Mã Ý ở trong nệm cả buổi tối ko động đậy.
Năm 208, Tào Tháo đang trở thành Thừa tướng tá và đi ra mệnh lệnh mang đến Tư Mã Ý cho tới tham ô chủ yếu, bảo rằng "Nếu ông tớ trốn tránh, hãy bắt lưu giữ." Sợ điều ko hoặc tiếp tục xẩy ra lúc còn kể từ chối, Tư Mã Ý sau cùng đồng ý lưu giữ chức Văn học tập duyện (文學掾).[3] Tuy nhiên, theo dõi Ngụy lược, Tào Hồng, người em chúng ta của Tào Tháo, tiếp tục đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới sẽ được thực hiện các bạn với ông tớ, tuy nhiên Tư Mã Ý, vì như thế ko review cao Tào Hồng, tiếp tục vờ vịt xót nên chống can nhằm tách họp mặt ông tớ. Tào Hồng tức phẫn uất cho tới gặp gỡ Tào Tháo kể lại mẩu truyện, tiếp sau đó Tào Tháo thẳng đòi hỏi Tư Mã Ý cho tới gặp gỡ. Chỉ lúc ấy Tư Mã Ý mới mẻ đầu tiên theo dõi phe Tào.[4]
Dưới trướng Tào Tháo, ông chính thức thăng tiến thủ qua loa những công tác Đông Tào duyện (東曹掾), chức quan liêu phụ trách đem những quan liêu chức vô thao tác, Chủ bộ (主簿) và Tư mã (司馬), chức quan liêu phụ trách tương hỗ và cố vấn.
Năm 215, Khi Tào Tháo vượt mặt Trương Lỗ và bắt anh hùng này đầu sản phẩm, Tư Mã Ý tiếp tục khuyên nhủ Tào Tháo nối tiếp tiến thủ về phía phái nam cho tới Ích Châu, vì chưng Lưu Bị vẫn không yên tâm được quyền trấn áp ở cơ. Tuy nhiên, Tào Tháo không áp theo lời nói khuyên nhủ này. Tư Mã Ý ở trong số những cố vấn thúc dục Tào Tháo vận dụng khối hệ thống Đồn điền chế và cỗ vũ Tào Tháo lên cầm chức Ngụy Vương.[5]
Thời Tào Phi[sửa | sửa mã nguồn]

Thậm chí trước lúc Tào Tháo thất lạc, Tư Mã Ý tiếp tục ngay cạnh với những người kế tiếp vị ông tớ là Tào Phi. Khi Tào Phi được lựa chọn thực hiện Thế tử mái ấm Ngụy năm 216, Tư Mã Ý phát triển thành trợ thủ tâm đầu ý hợp của Tào Phi. Khi Tào Tháo lăn tăn giữa các việc lựa lựa chọn Tào Phi và Tào Thực, Tư Mã Ý ở trong số những người dân cỗ vũ Tào Phi và chung ông lên kế tiếp vị. Nhờ thế, Tư Mã Ý được Tào Phi không còn tin tưởng cậy.[3]
Sau Khi Tào Tháo bị tiêu diệt, Tào Phi kế tiếp vị phát triển thành Ngụy Văn Đế, Tư Mã Ý tiếp tục nhập cuộc vô việc hạ bệ và gạt Tào Thực ngoài vũ đài chủ yếu trị.[6] Ông được Tào Phi phong thực hiện Hà Tân đình hầu (河津亭侯), thăng Thừa tướng tá Trưởng sử (丞相長史), dần dần lên Thượng thư, Đốc quân rồi Ngự sử Trung thừa (御史中丞), cải tước đoạt vị trở thành An Quốc Hương hầu (安國鄉侯). Năm 221, ông được thăng Thị trung, kiêm Thượng thư Hửu phó xạ.
Năm 225, Tào Phi núm quân tiến công Đông Ngô của Tôn Quyền, và phú mang đến Tư Mã Ý cai quan liêu kinh thành Khi ông tớ vắng vẻ mặt mũi. Tào Phi coi Tư Mã Ý như Tiêu Hà, người được ca tụng về những góp sức lặng lẽ đàng sau trận chi phí.[5] Ngay sau thời điểm về bên, Tào Phi một lần tiếp nữa review cao Tư Mã Ý, rằng "Khi tớ đang được ở phía Đông, ông tiếp tục ở lại kinh thành bảo đảm an toàn nó ngăn chặn mái ấm Thục ở phía Tây. Khi tớ trở về phía Tây tiến công Thục, tớ tiếp tục lại nhằm ông ở lại ngăn chặn mái ấm Ngô ở phía Đông."[7] Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ được thăng chức Lục Thượng thư sự (録尚書事) (người hàng đầu những quan liêu thượng thư), ở thời gian ấy với quyền lực tối cao thực tiễn và trách cứ nhiệm như Thừa tướng tá.
Thời Tào Duệ[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 226, Khi Tào Phi tiếp tục ngay gần bị tiêu diệt, ông phó thác người kế tiếp vị là Tào Duệ mang đến Tư Mã Ý, Tào Chân, và Trần Quần. Khi Tào Duệ phát triển thành Ngụy Minh Đế, ông đặc biệt tin tưởng tưởng Tư Mã Ý và phong mang đến Tư Mã Ý chức Phiêu kỵ Đại tướng tá quân (驃騎大將軍)[8] cầm quyền trấn áp quân group bên trên Dự châu và Kinh châu (督荊豫二州諸軍事) vùng biên cương thân thuộc Ngụy và Ngô nhằm ngăn chặn những lực lượng của Tôn Quyền.
Trận Tân Thành[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 220, Khi Mạnh Đạt đầu sản phẩm Ngụy và được Tào Phi tin cẩn phú chức vận hành Tân Thành. Tư Mã Ý ko tin tưởng ông tớ và can loại gián Tào Phi chớ trọng dụng Đạt, tuy nhiên chủ ý ko được nghe.[6] Năm 227, Mạnh Đạt chính thức những cuộc thương lượng với Ngô và Thục, hứa hứa hẹn tiếp tục con quay thanh lịch chống Ngụy Khi với thời cơ. Tuy nhiên, ông tiếp tục lưỡng lự trước những lời nói thúc dục của Gia Cát Lượng, và Gia Cát Lượng tiếp tục buộc ông tớ nên hành vi bằng phương pháp bật mí ý ham muốn nổi loạn của Mạnh Đạt mang đến Thân Nghi, người đang được núm quyền ở Ngụy Hưng (魏興). Khi Mạnh Đạt biết thủ đoạn đã biết thành lộ, ông tớ chính thức chiêu tập dượt binh mã nhằm hành vi.[9]
Sợ Mạnh Đạt cất binh ngay lập tức, Tư Mã Ý gửi mang đến ông tớ một bức thư nói:
- "Trước cơ, ông sản phẩm Ngụy và được phó thác bảo đảm an toàn biên cương chống Thục. Người Thục xuẩn ngốc và vẫn ghét bỏ ông vì như thế ko chịu đựng theo dõi chung Quan Vũ. Khổng Minh cũng vậy, và ông tớ đang được mò mẫm cơ hội xài khử ông. Có lẽ ông cũng nhận định rằng, tin tưởng ông sẵn sàng nổi loạn chỉ là 1 thủ đoạn của Lượng thôi."[10]
Mạnh Đạt phát âm thư nhận định rằng bản thân không hề nguy khốn gì nữa, và ko lập cập sẵn sàng. Ông tin tưởng rằng Tư Mã Ý, đang được nên trấn lưu giữ vùng biên cương thân thuộc Ngụy và Thục, nên thất lạc mỗi tháng nhằm về gặp gỡ Tào Phi nài quân rồi mới mẻ cho tới Tân Thành được. Tuy nhiên, Tư Mã Ý ngay lập tức tức khắc lên đàng cho tới Tân Thành vô 8 ngày, nhanh gọn lẹ vượt mặt Mạnh Đạt còn còn chưa kịp sẵn sàng, và giết mổ ông tớ. Hành động này góp sức thẳng vô thành công xuất sắc của Trận Nhai Đình khiến cho Tư Mã Ý càng có tiếng.
Chống Gia Cát Lượng[sửa | sửa mã nguồn]
Đại tư mã Tào Chân, người từng lãnh đạo cuộc phòng thủ ngăn chặn những cuộc Bắc trị của Gia Cát Lượng bị tiêu diệt năm 231, Tư Mã Ý lên thay cho chức và chuyến trước tiên đương đầu với những lực lượng của Gia Cát Lượng. Tư Mã Ý lưu giữ quân vọng gác trú, kế hoạch của ông là đợi mang đến quân Thục nên gặp gỡ trở ngại vì như thế việc tiếp tế quân lộc. Ông tách giao đấu với quân Thục vào cụ thể từng trường hợp, và bị những tướng tá bên dưới quyền chế nhạo, chúng ta nhận định rằng ông là anh hùng nhút nhát.[11] Khi ko thể chống thủ mãi, ông đành nên cho những tướng tá tiến công những địa điểm của quân Thục, tuy nhiên chúng ta bị tiến công bại nặng nề và thất lạc 3000 quân, 500 cỗ giáp và 3000 nỏ.[12] Khi sau cùng Gia Cát Lượng nên tháo lui, Tư Mã Ý mệnh lệnh mang đến Trương Cáp xua theo dõi, Trương Cáp bị phục kích và bị giết mổ, việc này trào lên 2 ngờ vực vấn:
Xem thêm: Mẹo lấy sỉ giày Sneaker cho người mới kinh doanh
- Tư Mã Ý mặc dù biết Gia Cát Lượng tiếp tục phục kích tuy nhiên vì như thế mái ấm trương ham muốn xài khử Trương Cáp nên tiếp tục mượn đao giết mổ người.
- Tư Mã Ý tiếp tục thực sự bị trúng kế tiếp của Gia Cát Lượng nên khiến cho Trương Cáp bị giết mổ.
Nguỵ lược viết: Quân Lượng tháo lui về, Tư Mã Ý sai Cáp xua theo dõi, Cáp nói: "Quân pháp dạy dỗ, vây trở thành vớ nên hé lối bay mang đến giặc, quân thù chạy không nên xua theo". Ý ko nghe. Cáp cực chẳng đã, nên tiến thủ binh. Vì quân Thục sắp xếp phục kích bên trên núi cao, cung nỏ phun loạn xị, Cáp bị trúng thương hiệu vô bắp đùi."
Tuy nhiên, những mái ấm sử học tập không giống lại sở hữu chủ ý rằng việc Trương Cáp xua theo dõi Gia Cát Lượng và bị phục kích tử trận ở Kiếm Các là vì chủ yếu mái ấm ý của Trương Cáp chứ không cần nên bởi mái ấm ý của Tư Mã Ý.
Trận tiến công loại song thân Tư Mã Ý và Gia Cát Lượng ra mắt năm 234. Tư Mã Ý một lần tiếp nữa hiểu được yếu tố của quân Thục đó là tiếp lộc, và đi ra mệnh lệnh mang đến Tư Mã Chiêu lưu giữ quân chống thủ đợi quân thù mệt rũ rời. Hai lực lượng tiếp tục đối đầu bên trên đồng vì chưng Ngũ Trượng. Dù rất nhiều lần bị Gia Cát Lượng khiêu chiến, Tư Mã Ý ko mang đến quân tiến công. Để khích động Tư Mã Ý, Gia Cát Lượng gửi mang đến Ý ăn mặc quần áo thiếu phụ tất nhiên bức thư "`Trọng Đạt chui rúc ráy vô trở thành ko giám đi ra nghênh chiến, thì với không giống chi thiếu phụ, nếu còn muốn xưng danh là kẻ quân tử và còn biết liêm sĩ, thì nên ra bên ngoài trở thành đọ tài cao thấp, còn nếu không thì nên đem cỗ ăn mặc quần áo này vào`". Các tướng tá Ngụy tức điên ham muốn đi ra tiến công. Để dỗ dành dành riêng những tướng soái, Tư Mã Ý ghi chép thư mang đến nhà vua Tào Duệ nài đi ra tiến công. Tào Duệ biết ý của Tư Mã Ý không thích tiến công, nên mang đến Tân Tì đi ra khuyên nhủ sĩ đảm bảo chất lượng lưu giữ điềm đạm.[13] Tư Mã Ý đã có được mệnh lệnh của nhà vua, nên là cứ đóng góp chặt cửa ngõ trở thành ko đi ra. Gia Cát Lượng lại gửi một sứ fake cho tới khiêu chiến. Tư Mã Ý ko bàn luận việc quân nhưng mà chỉ căn vặn việc làm của Gia Cát Lượng. Sứ fake đáp Gia Cát Lượng đích thân thuộc quản lý và điều hành toàn bộ việc làm rộng lớn nhỏ vô quân, từ các việc phương án cho tới việc thức ăn của sĩ đảm bảo chất lượng, tuy nhiên bạn dạng thân thuộc Lượng lại ăn đặc biệt không nhiều. Tư Mã Ý tiếp sau đó tiếp tục rằng với nằm trong hạ rằng Gia Cát Lượng ko thể sinh sống lâu.[14]
Sau cơ Gia Cát Lượng lao lực nhưng mà bị tiêu diệt, quân Thục lặng lẽ rút quân tuy nhiên lưu giữ kín việc ko trị tang. Tư Mã Ý, được dân địa hạt đưa thông tin Lượng tiếp tục bị tiêu diệt ngay tắp lự xua quân truy kích. Tuy nhiên tướng tá Thục là Khương Duy và Dương Nghi mang đến quay trở lại fake cơ hội như ham muốn tiến công. Tư Mã Ý thấy vậy ngại rằng Gia Cát Lượng chỉ fake bị tiêu diệt ngay tắp lự mang đến tháo lui quân. Việc Tư Mã Ý còn sinh sống nên quăng quật chạy trước một Gia Cát Lượng tiếp tục bị tiêu diệt khiến cho người lúc ấy với câu nói: "Gia Cát bị tiêu diệt cũng xua được Trọng Đạt sống" (死諸葛嚇走活仲達). Khi Tư Mã Ý biết việc này, ông mỉm cười và nói: "Ta rất có thể chiến tranh với những người sinh sống, chứ không cần nên người bị tiêu diệt."[15]
Chiến dịch tiến công Công Tôn Uyên[sửa | sửa mã nguồn]
Sau Khi Vô Khâu Kiệm ko thể vượt mặt những lực lượng của Công Tôn Uyên ở Liêu Đông, và Công Tôn Uyên tiếp tục tự động phong thực hiện Yên Vương, Tào Duệ trao mang đến Tư Mã Ý trọng trách tiến công Công Tôn Uyên. Tư Mã Ý nhì chuyến vượt mặt Công Tôn Uyên bên trên mặt trận, và buộc ông tớ nên tháo lui về Tương Bình (襄平), và sẵn sàng vây hãm. Trời đột ngột ụp mưa rộng lớn khiến cho trận đánh loại gián đoạn, tuy nhiên ngay lúc mưa tạnh, Tư Mã Ý tung đi ra một cuộc tiến công tổng lực. Công Tôn Uyên và những con cái bị giết mổ Khi chạy trốn.[16]
Binh thay đổi khử Tào Sảng[sửa | sửa mã nguồn]
Khi Tào Duệ chuẩn bị bị tiêu diệt, ông ngờ vực Tư Mã Ý, và bố trí plan gạt Tư Mã Ý thoát khỏi triều đình của những người kế tiếp vị là Tào Phương.[17] Ông ham muốn phó thác Tào Phương cho tất cả những người chú là Tào Vũ (曹宇) với chức nhiếp chủ yếu, cùng theo với Hạ Hầu Hiến (夏侯獻), Tào Sảng, Tào Triệu (曹肇), và Tần Lãng (秦朗). Tuy nhiên, nhì vị quan liêu được ông tin tưởng tưởng là Lưu Phóng (劉放) và Tôn Tư (孫資) ko thân thuộc thiết với Hạ Hầu và Tào Triệu ngại hãi về sự việc được phong thực hiện những quan liêu nhiếp chủ yếu, và mò mẫm cơ hội thuyết phục ông đem Tào Sảng (là người chúng ta thân thuộc thiết) nằm trong Tư Mã Ý (khi ấy đang được lãnh đạo quân bên trên Cấp huyện(汲縣, nằm trong Tân Hương, Hà Nam thời nay, và là kẻ Lưu Phóng nằm trong Tôn Tư thân thuộc thiết)[18] thực hiện nhiếp chủ yếu thay cho thế. Tào Vũ, Tào Triệu và Tần Lãng bị gạt ngoài plan.
Ban đầu, Tào Sảng và Tư Mã Ý nằm trong share quyền lực tối cao, tuy nhiên Tào Sảng nhanh gọn lẹ sử dụng một số trong những thủ đoạn chủ yếu trị nhằm tôn vinh Tư Mã Ý với những chức vụ như Đại Thái phó trong những khi gạt quăng quật quyền lực tối cao thực sự ngoài tay ông tớ. Tào Sảng tiếp sau đó thể hiện từng đưa ra quyết định cần thiết và ko cần thiết căn vặn chủ ý Tư Mã Ý. Nhanh chóng, vây cánh của Tào Sảng bao gồm Đặng Dương (鄧颺), Lý Thắng (李勝), Hà Yến (何晏), và Đinh Mật (丁謐),[19] những người dân được nghe biết về tài năng tuy nhiên thiếu thốn khéo léo, được phú những địa điểm quyền lực tối cao, và chúng ta trục xuất từng vị quan liêu ko nằm trong phe phái với bản thân ngoài triều đình.[20] Tư Mã Ý vẫn được cầm quyền lãnh đạo quân group (cả việc vượt mặt cuộc tiến công rộng lớn của Đông Ngô năm 241), tuy nhiên không tồn tại quyền lực tối cao vô triều đình.[21]
Năm 244, Tào Sảng muốn làm với lừng danh quân sự chiến lược của riêng biệt bản thân, tung đi ra một cuộc tiến công rộng lớn vô thành phố Hồ Chí Minh biên cương rộng lớn của Thục Hán ở Hán Trung (Hán Trung, Tứ Xuyên ngày nay), nhưng mà ko sẵn sàng kỹ lưỡng về phục vụ hầu cần. Hai mặt mũi ở thế giằng teo, tuy nhiên sau thời điểm những lực lượng Tào Ngụy không còn hoa màu, Tào Sảng buộc nên tháo lui với tổn thất rộng lớn về nhân mạng.[22] Tuy nhiên, mặc dù bại trận, Tào Sảng vẫn cầm thực quyền. Năm 247, Tư Mã Ý ngán chán nản với thực trạng hữu danh vô thực của tôi, cáo xót nài về vườn. Tào Sảng phái Lý Thắng cho tới thăm dò la với nên Tư Mã Ý xót thiệt hay là không, Tư Mã Ý đóng góp fake và lừa được Lý Thắng.[23]
Năm 249, Tư Mã Ý đi ra tay. Khi Tào Phương và Tào Sảng ở phía bên ngoài thủ đô nhằm cho tới thăm hỏi mộ Tào Duệ thì Tư Mã Ý, với việc trợ chung của một số trong những vị quan liêu chống Tào Sảng, tuyên tía đã có được khẩu lệnh kể từ Quách thái hậu (vợ Minh Đế Tào Duệ), đóng góp toàn bộ những cổng trở thành Lạc Dương và gửi một thông tin cho tới Tào Phương, kết tội Tào Sảng kìm chế và lũng đoạn triều đình và đòi hỏi Tào Sảng nằm trong bằng hữu của ông tớ nên bị không bổ nhiệm. Tào Sảng hoảng ngại ko biết nên thực hiện thế này, thậm chí là Khi và đã được cố vấn là Hoàn Phạm khêu gợi ý đem Tào Phương chạy cho tới kinh thành không giống ở Hứa Xương nhằm trị hịch gọi quân những trấn về ngăn chặn Tư Mã Ý, Tào Sảng chọn lựa cách đầu sản phẩm với lời hứa hẹn của Tư Mã Ý rằng tiếp tục mang đến ông tớ tích lại từng chức vụ. Tuy nhiên, Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ nuốt lời nói và hành quyết Tào Sảng nằm trong toàn bộ phe phái nằm trong chúng ta sản phẩm của mình vì như thế tội phản bội.[24]
Sau Khi cướp quyền, Tư Mã Ý cẩn trọng gạt quăng quật toàn bộ nguyệt lão rình rập đe dọa tiềm ẩn với quyền lực tối cao của tôi. Ông nhanh gọn lẹ tiến hành dự tính cướp đoạt bằng phương pháp buộc Tào Phương trao mang đến ông cửu tích - một tín hiệu thoán đoạt - và sau này lại kể từ chối. Vị vua 18 tuổi tác Tào Phương không hề chút quyền lực tối cao này. Tuy nhiên, Tư Mã Ý tiếp tục hàng phục lấy được lòng dân Khi xài khử biểu hiện tham ô nhũng và sự quan liêu liêu thời Tào Sảng, thăng chức mang đến một số trong những vị quan liêu thanh liêm.
Sau vấn đề này, Tư Mã Ý được thăng Thừa tướng tá, tiến thủ tước đoạt An Bình quận công (安平郡公), vô triều ko gọi thương hiệu. Thế tuy nhiên Tư Mã Ý vờ vịt khiêm nhượng,[8] chỉ nhận Thái phó, tước đoạt Vũ Dương hầu (舞陽侯). Sử sách gọi là Cao Bình Lăng chi biến (高平陵之變) hoặc Chính Thủy chi biến (正始之變).
Dẹp Vương Lăng[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 249, vị tướng tá nhiều quyền lực tối cao Vương Lăng (王淩), người cầm trách cứ nhiệm lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh kế hoạch Thọ Xuân (壽春, Lục An, An Huy ngày nay) thủ đoạn nổi dậy ngăn chặn quyền lực tối cao của Tư Mã Ý, nằm trong với việc giúp sức của Sở vương vãi Tào Bưu (曹彪) và cũng là 1 đàn ông của Tào Tháo (người được dự tính tiếp tục lên thay cho Tào Phương).
Năm 251, Vương Lăng tiếp tục sẵn sàng tiến hành plan thì bị nhì vị quan liêu bên dưới quyền là Hoàng Hoa (黃華) và Dương Hoằng (楊弘) phản bội bật mí mang đến Tư Mã Ý. Tư Mã Ý nhanh gọn lẹ tiến thủ quân về phía nhộn nhịp trước lúc Vương kịp sẵn sàng và hứa tiếp tục ân xá mang đến ông tớ. Vương Lăng biết bản thân ko thể ngăn chặn và đầu sản phẩm, tuy nhiên một lần tiếp nữa Tư Mã Ý nuốt lời nói buộc Vương Lăng và Tào Bưu nên tự động sát. Tất cả mái ấm gia đình Vương Lăng tương đương mái ấm gia đình những người dân nằm trong phe phái của ông đều bị giết mổ.
Sau Khi mái ấm gia đình tôi đã trấn áp được nước Ngụy, Tư Mã Ý tắt thở ngày 7 mon 9 năm cơ, tận hưởng lâu 73 tuổi tác. Thụy hiệu là Văn Trinh (文贞), sau cải Văn Tuyên (文宣), táng ở Thủ Dương nện (首陽山)(Tức bên dưới chân núi xây đắp Thủ Dương Lăng của Tào Phi. Con trai ông là Tư Mã Sư lên thay cho quyền chấp chủ yếu Tào Ngụy.
Di sản[sửa | sửa mã nguồn]
Trương Đễ, quá tướng tá Đông Ngô thời Tam quốc, review mái ấm Tào Ngụy ko lấy được lòng dân, chúng ta Tư Mã tiếp tục quá cơ sẵn sàng việc giành ngôi kể từ lâu[25]:
“ | Tào Tháo dẫu công quấn Trung Hạ, uy chấn tứ hải, (nhưng) yêu chuộng quyền thuật, chinh trị ko thôi, dân ngại oách nhưng mà ko ghi nhớ đức vậy. Phi, Duệ nối ngôi, còn tàn ngược rộng lớn, vô xây cung thất, ngoài ngại hùng hào, nhộn nhịp tây rong ruổi, ko năm này yên; chúng ta tạo ra phật lòng dân, tiếp tục nhiều ngày rồi. Cha con cái Tư Mã Ý kể từ Khi cầm quyền, rất nhiều lần lập công, dẹp quăng quật nghiêm ngặt nhưng mà công bố ơn huệ, vì như thế chúng ta kế tiếp trang bị thực hiện chúa nhưng mà cứu vớt chữa trị căn bệnh dịch ấy, lòng dân theo dõi về, đã và đang lâu rồi. Bởi thế Hoài Nam phụ vương chuyến loàn, nhưng mà phúc tâm ko rối; tử vong của Tào Mao, tứ phương chẳng động... Gốc rễ của mình vững chãi rồi, gian ngoan kế tiếp tiếp tục lập rồi. | ” |
Sau Khi Nhà Đông Hán sụp ụp, niềm tin tưởng của quý khách chính thức thay cho thay đổi rằng quyền kế tiếp tục Nhà Hán và đã được gửi thanh lịch mái ấm Thục Hán. Trước cơ, Tư Mã Ý được xem là anh hùng được ca tụng vô Tấn thư và bên trên thực tiễn và đã được sùng bái. Sau cơ, Tư Mã Ý chính thức thất lạc thanh danh, một ý kiến được ghi lại vô cuốn đái thuyết cổ xưa Tam quốc biểu diễn nghĩa. Trong đái thuyết này, Tư Mã Ý được xung khắc họa là 1 anh hùng đặc biệt tham ô vọng, xảo trá, ko thật thà, chỉ đáp ứng quyền lợi dòng tộc và nhằm lại di tích nhằm những con cái cướp quyền lực tối cao về mang đến mái ấm gia đình. Về mặt mũi lịch sử vẻ vang, nhiều lời nói bình hoặc xích míc hoặc đơn giản và giản dị ko tồn bên trên và nhường nhịn như được lấy kể từ những Điểm lưu ý tưởng tượng của La Quán Trung hoặc kể từ những mẩu truyện dân gian ngoan và đã được để lại qua không ít mới.
Bởi những góp sức của Tư Mã Ý mang đến mái ấm Tào Ngụy là đáng chú ý, cuộc tranh biện về di tích của ông nằm tại việc đâu là mô tơ hành vi của ông. Một cuộc tranh biện tiếp tục kéo dãn dài đến tới thời nay và nhường nhịn như sẽ không còn khi nào kết thúc, về sự việc Tư Mã Ý với ý chung Tào Ngụy như Hoắc Quang đã từng thời mái ấm Hán, hoặc ông hành vi là vì như thế tham ô vọng giành ngôi, như mái ấm Tân với thời hạn tồn bên trên cụt ngủi của Vương Mãng. Tuy nhiên, ông tiếp tục bị tiêu diệt chỉ vài ba năm sau thời điểm giành lại quyền lực tối cao kể từ Tào Sảng, ko nhằm lại câu vấn đáp rõ nét về những ý muốn của ông cho những mới sau.
Về sau, đàn ông ông Tư Mã Chiêu được phong Tấn vương vãi, ông được đàn ông truy tôn thực hiện Tấn Tuyên Vương (晋宣王). Đến Khi con cháu nội ông là Tư Mã Viêm lập đi ra mái ấm Tấn, Tư Mã Ý được truy tôn thực hiện Cao Tổ Tuyên Hoàng Đế (高祖宣皇帝).
Truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]
Một truyền thuyết về Tư Mã Ý bảo rằng ông rất có thể xoay đầu 180° bên trên cổ để xem về phía sau nhưng mà ko cần thiết con quay người. Đặc đặc điểm này sẽ là tương tự con cái chim cú.[26] Truyền thuyết cũng bảo rằng Khi Tào Tháo nghe được về sự việc này và ham muốn tự động bản thân đánh giá. Tào Tháo cho tới phía sau Tư Mã Ý và gọi thương hiệu ông, và ngược thực đầu ông con quay được xung xung quanh.
Theo Tấn thư, Khi Tào Tháo biết việc này ông đặc biệt thận trọng với Tư Mã Ý, rằng rằng:
- "Người này ẩn cất giấu tham ô vọng vĩ đại lớn".
Tào Phi trong tương lai cũng có thể có đánh giá tương tự:
- "Người này rất có thể không những với ý muốn đơn giản và giản dị là 1 thủ túc".
Trong trò đùa hiện tại đại[sửa | sửa mã nguồn]
Tư Mã Ý xuất hiện tại vô loạt trò đùa Dynasty Warriors của Koei, lần thứ nhất ông xuất hiện tại ở Dynasty Warriors 2. Tư Mã Ý được thể hiện tại như 1 người xảo quyệt, tàn nhẫn và quan trọng đặc biệt kiêu ngạo với từng thành công. Trong xuyên suốt trò đùa phe đối lập của ông là Gia Cát Lượng cho đến Khi ông này bị tiêu diệt ở cao nguyên trung bộ Ngũ Trượng, tỉnh Thiểm Tây. Trong Dynasty Warriors 6 ông dường như ngoài tương đối không giống thay cho cái quạt lông vì chưng vuốt. Trong Dynasty Warriors 7, ông quay về dùng núm Quạt lông mang tên "Fenghuang Wing" và là điều khiển của nước Tấn (Jin) - một nước mới mẻ của trò đùa.
Xem thêm: huy quần hoa là ai
Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]
Tổ tiên[sửa | sửa mã nguồn]
- Tư Mã Tích (司馬錫) (tổ tiên xa).
- Tư Mã Ngang (司馬卬) (Tần mạt Ân vương vãi (秦末殷王), tổ đời 12).
- Tư Mã Quân (司馬鈞) (kị).
- Tư Mã Lượng (司馬量) (cụ).
- Tư Mã Tuấn (司馬儁) (ông).
- Tư Mã Phòng (司馬防) (cha).
Anh em[sửa | sửa mã nguồn]
- Anh trai: Tư Mã Lãng (司馬朗), tự động Bá Đạt (伯達).
- Em trai: Tư Mã Phu (司馬孚), tự động Thúc Đạt (叔達).
- Em trai: Tư Mã Quỳ (司馬馗), tự động Quý Đạt (季達). Thân phụ của Tư Mã Việt
- Em trai: Tư Mã Tuân (司馬恂), tự động Hiển Đạt (顯達).
- Em trai: Tư Mã Tiến (司馬進), tự động Huệ Đạt (惠達).
- Em trai: Tư Mã Thông (司馬通), tự động Nhã Đạt (雅達).
- Em trai: Tư Mã Mẫn (司馬敏), tự động Ấu Đạt (幼達).
Phu nhân[sửa | sửa mã nguồn]
- Trương Xuân Hoa, trong tương lai được bịa thụy hiệu là Tuyên Mục Hoàng hậu (宣穆皇后).
- Phục phu nhân (伏夫人).
- Trương phu nhân (張夫人).
- Bách phu nhân (柏夫人).
Hậu duệ trực tiếp[sửa | sửa mã nguồn]
- Tư Mã Sư (司馬師), tự động Tử Nguyên (子元), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Được Tấn Vũ Đế truy tặng Thế Tông Cảnh hoàng đế (世宗景皇帝).
- Tư Mã Chiêu (司馬昭), tự động Tử Thượng (子上), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Sinh Tấn Vũ Đế Tư Mã Viêm, truy tặng Thái Tổ Văn hoàng đế (太祖文皇帝).
- Tư Mã Cán (司馬幹), tự động Tử Lương (子良), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu. Truy tặng Bình Nguyên vương (平原王).
- Tư Mã Lượng (司馬亮), tự động Tử Dực (子翼), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Nhữ Nam vương (汝南王), sau nhập cuộc Loạn chén vương vãi.
- Tư Mã Trụ (司馬伷), tự động Tử Tương (子將), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Lang Tà vương (琅邪王), tổ phụ của Tấn Nguyên Đế.
- Tư Mã Kinh (司馬京), tự động Tử Tá (子佐), mẹ: Phục phu nhân, thất lạc sớm, tước đoạt Thanh Huệ đình hầu (清惠亭侯).
- Tư Mã Tuấn (司馬駿), tự động Tử Tang (子臧), mẹ: Phục phu nhân, tước đoạt Phù Phong Vũ vương (扶風武王).
- Tư Mã Dung (司馬肜), tự động Tử Huy (子徽), mẹ: Trương phu nhân, tước đoạt Lương vương (梁王).
- Tư Mã Luân (司馬倫), tự động Tử Di (子彝), mẹ: Bách phu nhân, tước đoạt Lang Tà quận vương (琅邪郡王). Sau nhập cuộc loàn chén vương vãi, cướp ngôi con cháu là Tấn Huệ Đế Tư Mã Trung, là nhà vua loại 3 mái ấm Tây Tấn.
- Nam Dương công chúa (南陽公主), mẹ: Tuyên Mục Hoàng hậu.
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Gia Cát Lượng
- Tư Mã Chiêu
- Tư Mã Sư
- Tư Mã Viêm
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Sakaguchi 2005:158
- ^ ibid.
- ^ a b Tấn thư, quyển 1.
- ^ Ngụy lược
- ^ a b Tấn thư, quyển 1
- ^ a b Sakaguchi 2005:160
- ^ ibid.
- ^ a b Watanabe 2006:283
- ^ ibid.
- ^ ibid.
- ^ Sakaguchi 2005:161
- ^ Thục Chí, Gia Cát Lượng truyện.
- ^ Watanabe 2006:270
- ^ Watanabe 2006:272
- ^ Watanabe 2006:276, Sakaguchi 2005:161
- ^ Watanabe 2006:278
- ^ Sakaguchi 2005:204
- ^ ibid.
- ^ Watanabe 2006:280, Sakaguchi 2005:162
- ^ Sakaguchi 2005:50
- ^ ibid.
- ^ Sakamoto 2005:51
- ^ Watanabe 2006:281
- ^ Sakamoto 2005:162, Watanabe 2006:282
- ^ Tư trị thông giám. NXB Văn học tập. Tập 5 - Ngụy kỷ, quyển 10, trang 338-339
- ^ Tam Quốc bình giảng - Nguyễn Tử Quang, Nhà xuất bạn dạng Tổng thích hợp An Giang, 1988
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Phòng Huyền Linh, Tấn thư quyển 1.
- Ngư Hoạn, Ngụy lược.
- La Quán Trung, Tam quốc biểu diễn nghĩa.
- Sakaguchi, Wazumi (ed.) (2005) 坂口和澄・著 Seishi Sangokushi Gunyu Meimeiden 『正史三國志群雄銘銘傳』 Kojinsha:Tokyo.
- Watanabe, Seiichi (ed.) (2006) 渡辺精一・監修 Moichidomanabitai Sangokushi 『もう一度学びたい 三国志』 Seitosha:Tokyo.
Bình luận