Trần Đình Bá | |
---|---|
Phù Ninh nam | |
Tên khác | Trần Đình Bách |
Tên chữ | Phước Trang |
Tên hiệu | Tân Phủ |
Binh nghiệp | |
Chủ quân | Thành Thái (1898-1907) Duy Tân (1907-1916) Khải Định (1916-1925) |
Quan nghiệp | |
Án sát Thanh Hóa | |
Nhiệm kỳ 1910-1915 | |
Bổ nhiệm bởi | Duy Tân |
Bố chủ yếu Hà Tĩnh | |
Bổ nhiệm bởi | Khải Định |
Thị y sĩ Sở Hình | |
Bổ nhiệm bởi | Khải Định |
Tuần vũ Quảng Ngãi | |
Bổ nhiệm bởi | Khải Định |
Tổng đốc An - Tĩnh | |
Nhiệm kỳ 1919-1923 | |
Bổ nhiệm bởi | Khải Định |
Thượng thư Sở Hình, kiêm quản lí Đô sát viện, đại thần Viện cơ mật | |
Nhiệm kỳ 1923-1925 | |
Bổ nhiệm bởi | Khải Định |
Thông tin yêu cá nhân | |
Sinh | |
Ngày sinh | 1867 |
Nơi sinh | Phước Tự, thôn Hiền Lương, tổng Hiền Lương, thị xã Phong Điền, phủ Thừa Thiên, Đại Nam |
Mất | |
Ngày mất | 1933 (65–66 tuổi) |
Nơi mất | Đông Dương |
Gia quyến | |
Thân phụ | Trần Văn Chương |
Thân mẫu | Hoàng Thị Hòa |
Phu nhân | Trần Thị Cháu |
Hậu duệ | Trần Đình Huy |
Học vấn | Phó bảng |
Chức quan | Hiệp tá Đại học tập sĩ |
Tước hiệu | Phù Ninh nam |
Quốc gia | Đông Dương |
Triều đại | Nhà Nguyễn |
Truy phong | |
Tước hiệu | |
Đặc tiến bộ Kim tử Vinh lộc đại phu | |
|
Trần Đình Bá (1867-1933) là một trong những quan lại đại thần bên dưới triều Nguyễn.
Xuất thân[sửa | sửa mã nguồn]
Trần Đình dựa thường hay gọi là Trần Đình Bách, tự động Phước Trang, hiệu Tân Phủ, sinh đi ra và vững mạnh bên trên ấp Phước Tự, thôn Hiền Lương, tổng Hiền Lương, thị xã Phong Điền, phủ Thừa Thiên (nay là thôn Hiền Lương, xã Phong Hiền, thị xã Phong Điền, Thừa Thiên Huế). Ông xuất thân thuộc vô một mái ấm gia đình thực hiện nghề ngỗng rèn có tiếng của thôn Hiền Lương. Cha ông là Trần Văn Chương, từng lưu giữ chức Chánh group trưởng (đội rèn) bên dưới triều vua Thiệu Trị và Tự Đức. Thân khuôn của ông là Hoàng Thị Hòa. Thuở nhỏ ông đang được đem ý thức trong những việc học tập thi tuyển, chính vì sự ham học hỏi và chia sẻ nhưng mà ông đang được theo dõi học tập với Tiến sĩ Trần Đạo Tiềm ở thôn Đông Lâm Hạ (Quảng Vinh, Quảng Điền). [1]
Sự nghiệp[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 1897 bên dưới thời vua Thành Thái, Trần Đình dựa tham gia dự thi Hương khoa Đinh Dậu, đỗ Cử nhân và van nài được vô học tập bên trên ngôi trường Văn Miếu. Năm 1898 niên hiệu Thành Thái loại mươi, ông tham gia kỳ thi đua Hội khoa Mậu Tuất và đỗ Phó bảng, tiếp sau đó ông theo thứ tự được triều đình chỉ định lưu giữ những chức vụ: Sơ Thừa biện, rồi thăng Thừa chỉ, Tri thị xã... Năm 1910, ông được triều đình mái ấm Nguyễn chỉ định lưu giữ chức Án sát tỉnh Thanh Hóa. Năm 1915, ông được triều đình Nguyễn tiến bộ cử vô Hội đồng Bác vật tham khảo việc lập lối hỏa xa xôi (đường xe cộ lửa). Ông được cho rằng đã mất lòng bảo đảm an toàn, bênh vực quyền lợi và nghĩa vụ của quần chúng Trung kỳ khi ruộng khu đất bị xâm phạm. Tháng 5 năm 1915, triều đình cử ông vô tỉnh Quảng Nam điều tra lại toàn bộ bạn dạng án kêu oan.
Năm 1919, triều đình chỉ định ông thực hiện Tổng đốc An - Tĩnh (Nghệ An - Hà Tĩnh). Trong thời hạn này, Trần Đình dựa đang được kín ám trợ cho tất cả những người hoạt động và sinh hoạt yêu thương nước nước Việt Nam. Ngay lúc biết được tin yêu mật thám Pháp đang được theo dõi dõi bủa lưới bắt group thanh niên yêu thương nước bên trên ngôi trường Quốc Học Vinh, Trần Đình dựa đang được nhắn người thân trong gia đình tín báo ngay lập tức mang lại bọn họ biết: "Tôi hiểu được đem bao nhiêu cậu học viên ngôi trường Quốc học tập, tối loại 7, Chủ nhật vẫn thông thường tụ tập luyện cùng nhau thủ thỉ chủ yếu trị. Họ là những học viên xuất sắc ưu tú vô ngôi trường. Nên cảnh giác đấy, sở mật thám (Pháp) đang được chính thức nhằm ý theo dõi dõi’". Nhờ lên tiếng này, những thanh niên học viên yêu thương nước nước Việt Nam đúng lúc bay ngoài cảnh bắt bớ của mật thám và trong tương lai phát triển thành những trí thức cách mệnh Việt Nam: Đặng Thai Mai, Hà Huy Giáp, Tạ Quang Bửu…[2] Nhận thấy Trần Đình dựa được quần chúng Trung Kỳ mến phục nên những lúc đang được lưu giữ chức Tổng đốc An Tĩnh, ông nộp đơn van nài từ nhiệm về hưu trí; triều đình vẫn cố tích lại và chào vô kinh kì Huế với lý do:[2]
“Trần Đình dựa, Hiệp tá ĐH sĩ, lĩnh An – Tĩnh Tổng đốc, là kẻ tạo được phong thái khí tiết mái ấm Nho, đem đức kích cỡ, tính vô cùng thận trọng. Tuy cho tới hạn van nài về hưu tuy nhiên sử dụng đức cần cần thiết người dân có tuổi hạc. Huống chi việc hình trị cần thiết cẩn trọng. Nay chuẩn chỉnh đích thực Hiệp tá ĐH sĩ, thay đổi về Kinh lưu giữ chức Hình cỗ Thượng thơ sung Cơ mật viện đại thần, kiêm quản lí viện Đô Sát”.
Đến năm 1923, ông kế tiếp được chỉ định lưu giữ chức Thượng thư Sở Hình, sung vô Đại thần Cơ mật viện.[1]
Ông được cho rằng người luôn luôn tạo được phẩm hóa học, khí phách của một bậc trượng phu đương thời: Không tham ô dù, tham ô quyền cố vị; không xẩy ra mua sắm chuộc, lợi dụng; lưu giữ hoàn toàn khí tiết đạo thực hiện quan lại chân chủ yếu. Năm 1925 nhân khi Khải Định bị tiêu diệt, Pháp bắt triều đình Huế ký một hiệp ước mới nhất ngày 25 mon 11, tước đoạt đoạt không còn quyền vua, nhượng bộ mang lại bọn họ sở hữu từng quyền nội trị và chỉ thích hợp mang lại triều đình Huế phần coi coi việc tế lễ nhưng mà thôi. Ông kể từ khước ko chịu đựng ký thương hiệu, tiếp sau đó quăng quật quan lại về thôn.[1][2]
Năm 1923, sau thời điểm vua Khải Định triệu hồi Trần Đình dựa về Huế lưu giữ chức Thượng thư Sở Hình, nên là ông đem thời hạn nhằm lo phiền việc mái ấm gia đình gần giống hỗ trợ người dân nhì thôn Phú Lễ và Hiền Lương. Để trả ơn ông đang được đem công với dân thôn, người dân Phú Lễ đang được nhượng lại 1 phần khu đất của thôn ở giáp với thôn Hiền Lương nhằm thực hiện sinh phần của ông và mái ấm gia đình trong tương lai. Sau khi đem văn tự động ủy quyền, Trần Đình dựa đang được mang lại xây trở nên quách xung quanh (hiện ni, một trong những đoạn trở nên vẫn còn), mặt khác tổ chức xây lăng cho bản thân và bà Hoàng Thị Hòa. Lăng mộ của ông và u được thiết kế nằm trong thời, theo dõi phong thái triều Nguyễn. Hệ thống trụ biểu, la trở nên, bình phong và những hình tiết tô điểm vô cùng công phu và tinh anh xảo.[1]
Xem thêm: lao công của dior là ai
Tưởng niệm[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 1933, sau thời điểm thất lạc, thi thể ông được đi vào chôn cất ở sinh phần của ông đang được toan trước. phần lớn đồng liêu – đồng hương thơm kính điếu nhiều đối liễn, vô bại Phước Môn đem câu đối:[2]
Thiết khoán minh tồn, tái ngắt thế ưng tư hồi cố quốc Ngọc lâu phú tựu, cựu thần ủy đắc loài kiến tiên vương
Đến năm 1936, con cái con cháu vô gia tộc đang được thiết kế tăng lăng bà xã ông là bà Trần Thị Cháu và con cái Trần Đình Huy ngay lập tức chủ yếu bên trên khu đất nền này.
Theo Quyết toan số 3329/QĐ-UBND phát hành ngày 26 mon 12 năm 2019, Ủy ban quần chúng tỉnh Thừa Thiên Huế đầu tiên thừa nhận Lăng mộ và nhà thời thánh Trần Đình dựa là di tích lịch sử lịch sử hào hùng cấp cho tỉnh.[1]
Nhận định[sửa | sửa mã nguồn]
Nghiên cứu vãn cuộc sống và sự nghiệp của Trần Đình dựa, Viện Sử học tập nằm trong Viện Hàn lâm Khoa học tập xã hội nước Việt Nam nhận xét:[3]
"Trần Đình dựa nhờ tài đức đã tương đối hanh khô thông bên trên quan lại ngôi trường, lưu giữ những phục vụ cần thiết. Mặc cho dù thực hiện quan lại vô chính sách chủ yếu trị- xã hội phức tạp tuy nhiên ông vẫn thể hiện tại rõ ràng khả năng khí tiết, khí khái, trong sáng, thật thà, nhiệt tình vì thế dân vì thế nước, đem công ngầm hỗ trợ cách mệnh nước Việt Nam vô buổi đầu lênh láng gian khổ, được những sách, sử mệnh danh như 1 tấm gương mang lại hậu thế đi theo. Ông xứng danh được hậu thế tôn vinh, là tấm gương sáng sủa mang lại dạy dỗ phẩm giá con cái người".
Xem thêm: năm căn là ai
Bình luận