phật la ai

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Bạn đang xem: phật la ai

Phật (chữ Hán: 佛), giờ Hindi: बुद्धा (phiên âm: Buddha), hoặc Bụt (Chữ Nôm: 侼) hoặc Bụt Đà (chữ Phạn: Buddhã) nhập Phật giáo tức là Bậc Giác Ngộ, dùng làm chỉ cho tới một vị Chánh Đẳng Chánh Giác tiếp tục đạt đến việc tinh ma khiết và hoàn mỹ nhập đạo đức nghề nghiệp, trí tuệ thông qua nỗ lực của phiên bản thân ái trong các công việc triển khai những pháp Ba-la-mật ở thật nhiều kiếp sinh sống, tâm trí trọn vẹn không hề vô minh - nền tảng gốc rễ tạo ra sống chết. Đó là 1 trong những trí tuệ vĩ đại (Nhất thiết trí) nằm trong với việc kể từ bi vô hạn với toàn bộ từng bọn chúng sinh không giống, ko phân biệt đối tượng người dùng. Sự giác ngộ ấy đem đặc điểm siêu tự nhiên, theo đòi Phật giáo thì nó ko thể biểu đạt vày ngôn từ được nhưng mà chỉ hoàn toàn có thể hiểu trọn vẹn Khi tiếp tục thưởng thức nó. Những bọn chúng sinh đang được bên trên con phố nhằm phát triển thành một vị Phật, thường xuyên tâm triển khai những hạnh Ba-la-mật, phân phát tâm kể từ bi được gọi là Bồ tát. Khi trở thành Phật, không chỉ có về mặt mày trí tuệ và tiết hạnh mà còn phải trọn vẹn về mặt mày hình thể Ba mươi nhị tướng mạo chất lượng - Tám mươi vẻ đẹp mắt vô nằm trong thanh tịnh, tuy vậy Phật toàn giác ko toàn năng.

Từ này thông thường nhằm duy nhất vị Phật nhập lịch sử hào hùng thương hiệu là "Thích Ca Mâu Ni", một anh hùng đem thiệt tiếp tục quảng bá tư tưởng của tớ ở châu lục bấm Độ nhập thế kỷ 5 trước công nguyên vẹn, và những giáo lý ấy đã và đang được thực hiện nền tảng nhằm khai sinh đi ra Phật giáo. Nhưng theo đòi điều giảng của chủ yếu Tất-đạt-đa Cồ-đàm thì Ngài đơn thuần vị Phật có một không hai bên trên Trái Đất nhập thời kỳ này, chứ nếu như xét rộng lớn đi ra toàn dải ngân hà, xét cả vượt lên trước khứ - sau này thì ngoài Ngài đi ra còn tồn tại vô số vị Phật không giống nữa, chúng ta tồn bên trên ở những trái đất không giống hoặc ở những thời khắc khác: nhiều vị tiếp tục đắc đạo ở vượt lên trước khứ, nhiều vị đang được sinh sống nhập lúc này (ở những trái đất khác) và nhiều vị tiếp tục đắc đạo ở sau này. Cũng theo đòi điều Ngài, nhập sau này xa tít về sau, bên trên Trái Đất tiếp tục xuất hiện tại một vị nữa đắc đạo trở thành Phật, này là Bồ Tát Di Lặc trở thành Phật Di Lặc.

Một phần của loại bài xích về
Phật giáo
Lịch sử Niên phát đạt triển Thích-ca Mâu-ni Thập đại đệ tử Phật giáo Nguyên thủy Đại hội kết tập Bộ phái Phật giáo Phật giáo Hy Lạp hóa Phật giáo qua chuyện Con đàng tơ lụa Phật giáo suy vi ở bấm Độ Phong trào Phật giáo hiện tại đại
Khái niệm Pháp Pháp luân Trung đạo Tứ diệu đế Bát chủ yếu đạo Ngũ uẩn Vô thường Khổ Vô ngã Duyên khởi Giới Tính Không Nghiệp Tái sinh Luân hồi Vũ trụ học tập Phật giáo
Kinh điển Kinh văn sơ kỳ Kinh văn Đại thừa Tam tạng Kinh điển Pāli Kinh văn Tạng ngữ Kinh văn Hán ngữ
Tam học Tam bảo Quy y Giải thoát Ngũ giới Ba-la-mật-đa Thiền Tư tưởng Pháp cúng Công đức Niệm Chánh niệm Bát-nhã Tứ vô lượng Tam thập thất bồ-đề phần Tu học Cư sĩ Tụng kinh Hành hương Trai thực
Niết-bàn Giác ngộ Tứ thánh quả A-la-hán Duyên giác Bồ tát Phật Như Lai Phật Mẫu
Tông phái Thượng tọa bộ Đại thừa Kim cương thừa Thiền tông Tịnh phỏng tông
Ở những nước Ấn Độ Sri Lanka Campuchia Thái Lan Myanmar Lào Trung Quốc Việt Nam Đài Loan Nhật Bản Hàn Quốc Triều Tiên Malaysia Tây Tạng Bhutan Mông Cổ Khác (Trung Á, Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ, Châu Đại dương, Hoa Kỳ, Nga, Nepal, Tân Cương, Indonesia, Brunei ...)
Cổng vấn đề Phật giáo
x t s

Theo Phật giáo, thời đại xuất hiện tại một vị Phật là hiếm hoi. Vì có không ít thời kỳ, có không ít tiến trình rất rất nhiều năm trong số chu kỳ luân hồi trái đất ko hề xuất hiện tại một vị Phật này, nếu như đem thì cũng chỉ mất những vị Phật Độc Giác, những vị này Xu thế không nhiều tuyên thuyết giáo pháp, cho nên vì thế bọn chúng sinh không tồn tại phương tiện đi lại giải bay. Vị Phật thông thường sẽ là thay mặt đại diện cho những vị Phật vượt lên trước khứ là Nhiên Đăng Cổ Phật. Trong Khi vị Phật sau này được cho rằng tiếp tục xuất hiện tại ở Trái Đất này là Di-lặc. Trong Phật giáo Bắc tông thì còn chia nhỏ ra Phật mẫu(phật bà), Phật vương vãi, Phật tổ(Phật chủ), Phật tử. Dường như còn tồn tại những tầng tu hành thấp rộng lớn Phật như: Duyên giác (Phật độc giác), Thanh văn (là những người dân nghe Phật giảng dạy dỗ nhưng mà tu được trái ngược vị A-la-hán).

Từ nguyên[sửa | sửa mã nguồn]

Từ "Buddha" hoặc thường hay gọi là "Buddhaya" Tức là bậc trí fake, người hiểu biết; giờ Việt gọi là "Bụt", "Bụt-đà" hoặc "Bụt-đà-da", còn được gọi là "Phật" nhập giờ Hán. Trong những kiệt tác văn học tập dân gian dối "Phật" được dùng thông dụng rộng lớn "Bụt" vì như thế thời Trịnh – Nguyễn phân giành, nhị mặt mày đều phải sở hữu Xu thế chào những cao tăng kể từ Trung Quốc quý phái nhằm hoằng hóa nên kể từ Bụt bị lấn lướt tổn thất và từ từ chuồn nhập quên lãng.^[1] "Bụt" là kể từ phiên âm giờ Việt bắt mối cung cấp kể từ chữ Phạn Buddhã. Từ Bụt tiếp tục xuất hiện tại nhập ngôn từ Việt nhanh nhất là nhập thế kỷ thứ hai và muộn nhất là thế kỷ loại 6 và kể từ này là vì những thiền sư bấm trước tiên dịch đi ra kể từ chữ Phạn Buddhã, Tức là bậc Đại Giác, Đại Trí, bậc Giác Ngộ, Người Đạt Trí Tuệ Tột Cùng.^[1]

Danh kể từ Bụt được phiên âm kể từ chữ Phạn Buddhã, vì như thế và một âm B cùng nhau. Trong giờ Anh và Pháp nằm trong đều sử dụng âm B nhằm dịch như vậy (Pháp: Boudha, Anh: Buddha); ở nhiều nước Phật giáo Nam Tông cũng sử dụng âm B nhằm dịch chữ Buddhã kể từ giờ Phạn, tuy rằng giọng phát âm đem không giống nhau đôi khi. Theo trào lưu công cộng thống nhất cơ hội phiên âm thì lúc bấy giờ, Phật giáo Bắc tông nhưng mà Trung quốc là trung tâm, kể từ lâu vẫn dịch Buddhã là Phật-đà (佛 陀) ni vừa phải mới mẻ chính thức sử dụng chữ Bột đà (勃 陀) nhằm gọi bậc Giác ngộ. Theo Tự điển Phật Học Hán Việt, Phân viện Nghiên cứu giúp Phật học tập Hà Nội Thủ Đô, xuất phiên bản 1992, nhưng mà sách xem thêm là Thực Dụng Phật Học Từ điển của Lô Quán Cao và Hà Tử Bồi xuất phiên bản ở Thượng Hải, thì: Bột đà 勃 陀 Buddha (Thuật ngữ), thường hay gọi là Bột đà. Cách gọi cũ là Phật đà. Gọi tắt là Phật - dịch là Giác (覺).

Theo Thiền sư Thích Nhất Hạnh, vấn đáp thắc mắc "Tại sao sử dụng chữ đạo Bụt?":

"Sở dĩ công ty chúng tôi sử dụng chữ đạo Bụt nhưng mà ko sử dụng chữ đạo Phật, vì như thế công ty chúng tôi cho rằng chữ Bụt đem tính dân tộc bản địa rộng lớn chữ Phật. Các nước công cộng xung quanh tất cả chúng ta đều còn gọi Buddha là Bụt. Dân VN cho tới thế kỷ loại XIII - XIV vẫn tồn tại gọi Buddha là Bụt. Chỉ kể từ Khi quân Minh quý phái cướp VN, tất cả chúng ta mới mẻ chính thức làm theo chúng ta gọi là Phật thôi. Nếu khách hàng đọc Đắc Thú Long Tuyền Thành Đạo Ca của vua Trần Nhân Tông, khách hàng thấy rằng ngài vẫn sử dụng chữ Bụt. Tổ loại phụ vương của phái Trúc Lâm ngài Huyền Quang cũng sử dụng chữ Bụt. Thiền sư Khuy Cơ là đồ đệ rộng lớn của Tam Tạng Pháp sư Huyền Trang nói: "Chữ Buddha xứng đáng lý cần dịch là Bụt Đà tuy nhiên người tao tiếp tục dịch lầm là Phật". Chính những vị cao tăng mặt mày Trung quốc đời Đường tiếp tục thấy. Như vậy sự sai lầm không mong muốn của một nước không tồn tại lý gì một nước không giống cũng cần sai lầm không mong muốn theo? Chúng tôi tiếp tục xác định dùng chữ Bụt và đạo Bụt. Nếu tất cả chúng ta nhớ dùng danh kể từ Hán Việt thì tất cả chúng ta sử dụng Phật giáo, còn nếu như đạo là đạo Bụt. Ngày Phật đản Hay những ngày đản Bụt, Phật tử Hay những con cái Bụt. Như vậy ngôn từ của tất cả chúng ta được giàu sang tăng lên vì như thế tất cả chúng ta ko quăng quật chữ Phật nhưng mà tất cả chúng ta bình phục được chữ Bụt. Trong tác phẩm Đường Xưa Mây Trắng, chúng tôi dùng chữ Bụt và chữ Bụt có vẻ như thương yêu, thân thiết rộng lớn chữ Phật nhiều lắm. Chắc khách hàng cũng thấu hiểu là nhập kho báu truyện cổ tích, ca dao của VN, dân bọn chúng vẫn tồn tại lưu giữ cơ hội gọi Buddha là Bụt".^[2]

Xem thêm: trịnh công sơn là ai

Định nghĩa danh kể từ "Bụt" nhập tự điển Việt Nam:^[3]

1. Việt Nam Từ điển của Hội Khai Trí Tiến Đức, xuất phiên bản lần thứ nhất bên trên Hà Nội Thủ Đô năm 1931. "Bụt": Tiếng gọi Ông Phật. Văn liệu: Lành như Bụt (tục ngữ). Đất Vua, miếu thôn, cảnh quan Bụt (thơ cổ).
2. Từ điển VN, Khai Trí TP. Sài Gòn, 1971. "Bụt": Ông Phật. Bụt cũng nực mỉm cười ông ngất ngưỡng (Nguyên Công Trứ).
3. Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất phiên bản Khoa Học Xã Hội, Hà Nội Thủ Đô, 1988. "Bụt": Phật, Theo phong cách gọi dân gian dối. Lành như Bụt, Bụt miếu ngôi nhà ko linh thiêng.
4. Việt Anh Tự Điển, Nguyễn Văn Khôn, TP. Sài Gòn, 1972. "Bụt": Buddha.

“Phật” là kể từ gốc Hán, bắt mối cung cấp kể từ cơ hội phân phát âm nhập giờ Hán ở những thời kỳ không giống nhau của một kể từ được viết lách bằng văn bản Hán là “佛”.^[4] E. G. Pulleyblank phục nguyên vẹn cơ hội phân phát âm nhập giờ Hán trung thế kỉ sơ kỳ của kể từ “佛” là but.^[4] “Phật” bắt mối cung cấp kể từ cơ hội phân phát âm nhập giờ Hán trung thế kỉ hậu kỳ của kể từ “佛”. Pulleyblank phục nguyên vẹn cơ hội phân phát âm nhập giờ Hán trung thế kỉ hậu kỳ của kể từ “佛” là fɦjyt (do but đổi khác trở thành, về sau fɦjyt đổi khác trở thành fɦut) và fɦut (do fɦjyt đổi khác thành). Theo Pulleyblank kể từ “phật” nhập giờ Việt bắt mối cung cấp kể từ âm fɦjyt của kể từ “佛”.^[4][5]

Trong giờ Hán tên thường gọi của bụt đã và đang được phiên âm từ không ít ngôn từ không giống nhau trở thành nhiều loại, ví dụ như “佛陀” (âm Hán Việt: phật đà), “浮陀” (phù đà), “浮圖” (phù đồ), “浮頭” (phù đầu), “勃陀” (bột đà), “勃馱” (bột đà), “部多” (bộ đa), “部陀” (bộ đà), “毋陀” (vô đà), “沒馱” (một đà), “佛馱” (phật đà), “步他” (bộ tha), “浮屠” (phù đồ), “復豆” (phục đậu), “毋馱” (vô đà), “佛圖” (phật đồ), “步陀” (bộ đà), “物他” (vật tha), “馞陀” (bột đà), “沒陀” (một đà) vân vân. Tên gọi “phật” 佛 nhập giờ Hán thông thường được cho rằng gọi tắt của “phật đà” 佛陀, phiên âm giờ Hán của tên thường gọi giờ Phạn “buddha”. Quý Tiện Lâm (季羨林) nhận định rằng cơ hội lý giải này là ko đúng chuẩn. Theo ông “phật” 佛 ko cần là gọi tắt của “phật đà” 佛, “phật” 佛 và “phật đà” 佛陀 bắt mối cung cấp kể từ nhị ngôn từ không giống nhau, tên thường gọi “Phật” 佛 xuất hiện tại trước tên thường gọi “phật đà” 佛陀.^[6] Theo Quý Tiện Lâm tên thường gọi “phật” 佛 nhập giờ Hán là phiên âm của tên thường gọi của bụt nhập một ngôn từ cổ này bại nằm trong ngữ tộc Iran.^[7]

Kinh Phật thuở đầu ko được dịch quý phái giờ Hán kể từ giờ Phạn hoặc giờ Pali nhưng mà là dịch từ không ít ngôn từ cổ ở vùng Trung Á và Tân Cương.^[8] Theo Quý Tiện Lâm trong số ngôn từ cổ nằm trong ngữ tộc Iran tên thường gọi nhị âm tiết “buddha” nhập giờ Phạn tiếp tục đổi khác trở thành tên thường gọi chỉ tồn tại một âm tiết, ví dụ:^[9]

• Tiếng Ba Tư trung cổ ẩn bên trong tầm cỡ bái hoả giáo: bwt
• Tiếng An Tức (安息) Ma Ni giáo (摩尼教): bwt, but
• Tiếng Túc Đặc (粟特) Ma Ni giáo: bwty, pwtyy
• Tiếng Túc Đặc Phật giáo: pwt
• Tiếng Dari: bot

Các vị Phật[sửa | sửa mã nguồn]

Có nhị nút của Phật:

• Độc Giác Phật (sa. pratyeka-buddha), là kẻ trọn vẹn giác ngộ. Tương đương về góc nhìn giải bay, về trí tuệ, công đức, trí tuệ vẫn ko đầy đủ vẹn vày Chánh Đẳng Giác.
• Tam-miệu-tam-phật-đà (sa. samyak-saṃbuddha), dịch ý là Phật Chính Đẳng Chính Giác, hoặc Phật Toàn Giác, không chỉ có giác ngộ mà còn phải hoàn toàn có thể giáo hóa bọn chúng sinh về những điều bản thân bệnh ngộ. Đây là nút cao hơn nữa đối với Độc Giác Phật.

Kinh văn song khi cũng nhắc tới Tam thế Phật (chữ Hán: 三世佛), tức là trần thế đem vô số những vị Phật, chúng ta tiếp tục, đang được hoặc tiếp tục xuất hiện tại theo lần lượt ở "ba đời" (thời vượt lên trước khứ, lúc này và tương lai). Khái niệm này chỉ toàn bộ những vị Phật nhập phụ vương đời và chục phương trái đất (trong bại Phật Nhiên Đăng thay mặt đại diện mang đến chư Phật nhập vượt lên trước khứ, Phật Thích-ca là vị Phật thời lúc này, và Phật Di-lặc đại diện mang đến chư Phật thời vị lai).^[10]

Trong Kinh Phật chủng tính (Phật sử) đem nhắc cho tới 28 vị Phật Toàn giác nhập vượt lên trước khứ, bao hàm Phật Thích-ca là vị Phật loại 28.

28 vị Phật nhập vượt lên trước khứ[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Danh vị Phật

Phật Thích Ca Mâu Ni[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Siddhārtha Gautama

Phật A di đà[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật A-di-đà

Phật Di lặc[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật Di Lặc

Phật tính[sửa | sửa mã nguồn]

Xem chi tiết: Phật tính

Phật tính, sẽ là gốc của từng hiện tại tượng; từng hiện tượng lạ là bộc lộ của Phật tính. Nếu phái Nam tông chỉ thừa nhận từng thời đại chỉ tồn tại một vị Phật, và vị này cần là 1 trong những anh hùng lịch sử hào hùng và là đạo sư giáo hóa, thì Bắc tông nhận định rằng đem vô số vị Phật được bộc lộ không giống nhau. Theo ý kiến Tam thân ái (sa. trikāya) của Bắc tông thì Phật tính bộc lộ qua chuyện phụ vương dạng chủ yếu và từng dạng Phật bộc lộ một đặc điểm của Chân như.

Các dạng siêu việt của Phật tính, Chân như (xem Phật gia) được kể là những vị Phật A-di-đà, Đại Nhật, Báo Sinh, Bất Động, Bất Không Thành Tựu, Kim Cương Tát-đoá. Các vị này là thầy của những vị Bồ Tát và là giáo ngôi nhà của những Tịnh phỏng. Các dạng Phật siêu việt của Chân như đều phải sở hữu đặc điểm siêu trần thế, thân ái tâm trọn vẹn thanh tịnh, siêu việt, vô lượng lâu. Theo ý kiến Tam thân ái thì Báo thân ái Phật (sa. saṃbhogakāya) đó là hình hình ảnh hoàn hảo của những vị Bồ Tát tự động tạo thành nhằm theo đòi này mà tu học tập. Báo thân ái lại đó là Chân tâm của Ứng thân ái, hoặc Hoá thân ái (sa. nirmāṇakāya), là thân ái của Phật đem dạng thế giới sinh sống bên trên toàn cầu. Khoảng năm 750 của Công Nguyên, sau khoản thời gian Kim cương quá Thành lập thì trong số phe cánh Bắc-tông cũng gật đầu ngoài Pháp thân ái (sa. dharmakāya) nhận thêm năm vị Phật fake hóa kể từ Pháp thân ái bại, được gọi là Ngũ Phật hoặc Phật gia, vì như thế từng một vị Phật này được coi nhận thêm một vị Phật lịch sử hào hùng (từng sinh sống bên trên địa cầu) và một vị Bồ Tát chuồn kèm:

Xem thêm: ai là người đầu tiên lên mặt trăng

1. Cùng với Phật Đại Nhật là vị Ca-la-ca-tôn-đại (sa. krakuccanda) và Phổ Hiền Bồ Tát (sa. samantabhadra).
2. Cùng với Phật Bất Động (sa. akṣobhya) là vị Ka-na-ca-mâu-ni (sa. kanakamuni) và Kim Cương Thủ Bồ Tát (vajrapāṇi).
3. Cùng với Phật Báo Sinh là vị Phật lịch sử hào hùng Ca-diếp (sa. kāśyapa) và Báo Thủ Bồ Tát (ratnapāṇi).
4. Cùng với Phật Bất Không Thành Tựu là vị Phật Di-lặc và Phổ Chuỳ Thủ Bồ Tát (viśvapāṇi).
5. Cùng với Phật A-di-đà là đại thế chí người yêu tát và Quán Thế Âm Bồ Tát (sa. avalokiteśvara).

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Fo Guang Ta-tz'u-tien. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui. Taipei: Fo-kuang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất phiên bản xã, 1988.)
• Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
• The Threefold Lotus Sutra (Kosei Publishing, Tokyo 1975), tr. by B. Kato, Y. Tamura, and K. Miyasaka, revised by W. Soothill, W. Schiffer, and Phường. Del Campana
• The Mahayana Mahaparinirvana Sutra (Nirvana Publications, London, 1999-2000), tr. by K. Yamamoto, ed. and revised by Dr. Tony Page
• The Sovereign All-Creating Mind: The Motherly Buddha (Sri Satguru Publications, Delhi 1992), tr. by E.K. Neumaier-Dargyay

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Nhơn
• Thần
• Thánh
• Tiên
• Chúa
• Ngũ chi đại đạo
• Tứ đại

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons nhận thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Phật.