Đại trở thành toán pháp, hoặc Toán pháp đại trở thành (chữ Nôm: 算法大成), là một trong cuốn sách toán học tập cổ của nước Việt Nam, được người sáng tác là Lương Thế Vinh biên soạn nhập thân thiết Thế kỉ 15. Hiện ni còn phiên bản in Đại trở thành toán pháp thời vua Lê Dụ Tông, niên hiệu Vĩnh Thịnh (1705-1719). Dường như, Viện Nghiên cứu giúp Hán-Nôm còn tồn tại nhì bản; phiên bản tiên tiến nhất được chép năm Giáp Thân, thời gian vua Báo Đại (1944).
Nội dung[sửa | sửa mã nguồn]
Đại trở thành toán pháp bao hàm những việc, thuật giải, và thành phẩm số. Ngoài bảng cửu chương, sách còn nói tới những số lớn: ức, triệu, kinh, thê, cai, nhương, giản, chinh, ti, cực kỳ. Cứ vạn vạn bậc bên dưới ăn một bậc bên trên, ví dụ: vạn vạn ức là một trong triệu, vạn vạn triệu là một trong kinh. Nhưng sách lại ko cho thấy thêm vạn vạn là từng nào.[1]
Nội dung sách hoàn toàn có thể tóm tắt, dựa trên Alexei Volkov như sau:[2]
Các việc 1-35 nói tới yếu tố phân loại. Thí dụ, việc 1-2 hoàn toàn có thể diễn tả theo dõi ngôn từ đại số như sau: mang lại , thám thính .
Các việc 36-42 nói tới việc tính diện tích S những hình phẳng lì, bao hàm hình vuông vắn, hình chữ nhật, hình xấp xỉ hình thang, và hình tròn trụ. Số pi, tỉ trọng thân thiết chu vi và 2 lần bán kính hình tròn trụ, được lấy là 3:1.
Xem thêm: toi la ai em la ai karaoke
Nhóm việc 43-69 giành riêng cho những yếu tố về tỉ trọng, đem nói tới cách thức tính độ cao của một vật Lúc độ cao của một vật không giống và chừng nhiều năm bóng nắng và nóng của nhì vật vẫn biết. Cũng tương quan cho tới tỉ trọng, đem việc tính số dụng cụ hoàn toàn có thể mua sắm với một lượng tiền lúc biết giá bán của bọn chúng.
Bài toán 70-85 nói tới yếu tố khai số phận, những thuật giải nhằm quy đổi những đơn vị chức năng chi phí tệ.
Nhóm việc 86-93 nói tới nhân, phân chia, và những việc tính thể tích (của những thuyền). Dường như cũng có thể có những thuật tử vi.
Các việc 94-131 nói tới yếu tố tính hình phẳng lì, bao hàm hình chữ nhật, đoạn tròn trĩnh, hình sừng trâu, hình trống không, hình ellipse, hình đai khăn, hình con cái đôi mắt, hình tam giác cân nặng, hình nhiều giác bao gồm nhiều hình thang ghép lại, tứ giác. Dường như đem việc về tính chất căn bậc nhì, thể tích những khối trực tiếp, và thay đổi đơn vị chức năng.
Sách cũng có thể có riêng biệt 1 phần về sự việc tính thuế khu đất. Phần cuối sách nói tới yếu tố "bói toán", tính chừng cao của cây lúc biết chừng nhiều năm của bóng nắng và nóng. Sách cũng có thể có một số trong những việc trích nhập Tôn tử toán kinh.
Xem thêm: avg là của ai
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Volkov, Alexei (2002), “On the Origins of the Toan phap mềm thanh”, nhập Samplonius, Yvonne Dold; Dauben, Josephn W. (biên tập), From Đài Loan Trung Quốc vĩ đại Paris: 2000 Years Transmission of Mathematical Ideas, Franz Steiner Verlag, tr. 369–410, ISBN 978-3-515-08223-5
- Volkov, Alexei (2009), “Mathematics and Mathematics Education in Traditional Vietnam”, nhập Robson, Eleanor; Stedall, Jacqueline (biên tập), The Oxford Handbook of the History of Mathematics, Oxford: Oxford University Press, tr. 153–76, ISBN 978-0-19-921312-2
- Volkov, Alexei (2016), “Mathematics in Vietnam”, nhập Selin, Helaine (biên tập), Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (ấn phiên bản 3), Berlin: Springer-Verlag, tr. 2818–2833, ISBN 978-94-007-7748-4
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- Toán học tập nước Việt Nam thời kỳ Trung đại Lưu trữ 2021-05-27 bên trên Wayback Machine báo Tia sáng sủa ngày 27/04/2020, phiên bản dịch Mathematics in Vietnam của A. Volkov nhập Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (Helaine Selin Editor), Third Edition, Springer, năm 2016, pp. 2818-2833.
- Sách toán nước Việt Nam hiện nay tồn Lưu trữ 2020-05-13 bên trên Wayback Machine báo Tia sáng sủa ngày 11/05/2020, phần tiếp sau phiên bản dịch Mathematics in Vietnam của A. Volkov nhập Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (Helaine Selin Editor), Third Edition, Springer, năm 2016, pp. 2818-2833.
- Toán học tập nhập thi tuyển thời xưa báo Thành Phố Đà Nẵng ngày 09/07/2017.
Bình luận